Selasa, 20 Oktober 2015

Yesaya 1 : 10 – 18 “Ndada Pelean Sipanganon Nang Daupa Na Pinangido Ni Debata, Hamubaon Dohot Haimbaruon Ni Roha Do”

Evangelium Minggu XXIII Setelah Trinitatis 30 Oktober  2016
Yesaya 1 : 10 – 18
“Ndada Pelean Sipanganon Nang Daupa Na Pinangido Ni Debata, Hamubaon Dohot Haimbaruon Ni Roha Do”
Pdt. Polma Hutasoit, S.Th

I.                   Patujolo
Sada sian angka panurirang na jinou jala na pinillit ni Debata, ima panurirang Jesaya na laho manurirangi bangso Juda (Israel Selatan) na tangkang jala na ginjang roha, alai hata na binoan nai sahat do nang tu Israel Utara dohot tu ganup bangso nahumaliangsa. Dipillit Debata do ibana laho manjou bangso Israel asa mulak nasida tu Debata huhut dipauba rohana jala parangena be. Secara umum, surat Jesaya on dibagi gabe 3 bagian. Naparjolo, Bindu 1 – 39 digoari ma  Proto-Yesaya namarisihon hata ni si Jesaya taringot uhuman na laho aeon ni bangso Juda ianggo so marhamubaon ni roha nasida. Napaduahon, Bindu 40 – 55 digoari ma Deutero-Yesaya namarisihon hata apul-apul tu bangsa Juda naung tartaban di Babel jala baga-baga ni Debata taringot tu haluaon na naeng jaloon ni nasida marhitehite asi roha ni Jahowa. Napatoluhon, Bindu 56 – 66 digoari ma Trito-Yesaya namirisihon haluaon naung jinalo ni nasida jala mulak nasida tu huta Jerusalem. Laos dipaingot bangso i asa mangolu di bagasan hasintongan jala mangalehon pelean na sintong tu Jahowa. Turpuk Jesaya 1 : 10 – 18 on patolhashon tu hita jamita na binoan ni si Jesaya na laho paingothon bangso ni Tuhan i naung mangolu di bagasan dosa. Idaon songon na burju do namarTuhan i ala sai dipasahat nasida do angka  pelean sipanganon nang daupa di poltak ni bulan dohot ari Sabbat, alai gabe hagigion do i di Debata ala huhut do diula nasida dosa dohot hajahaton. Holan hasomalon sambing do ianggo pamujion ni nasida i. Dibahen i, dilumbahon si Jesaya do tu nasida hata ni Jahowa, uhuman nama jambar ni bangso i ianggo so marhamubaon nasida.

II.                Hatorangan Ni Turpuk
1.      Pelean Hagigion do di Debata Pelean Na so Sian Roha na Ias (ay. 10 – 14)
Barita na binoan ni si Jesaya, ima taringot tu uhuman tu ganup Juda, Israel nang saluhut bangso na mangolu di bagasan hajahaton jala na so mardalan di dalan ni Jahowa. Toho nian, ia bangso Juda diulahon nasida do ruhut-ruhut ni parugamoon i songon naung pinungka ni ompunasida, ima pasahothon angka pelean situtungon nang angka praktek-praktek ugamo ni nasida. Alai saluhutna i, ndada na tubu sian rohanasida manang alani pangarajumion na sintong taringot tu angka pasupasu nang holong naung jinalonasida sian Tuhan i. di tongatonga ni hamajuon nang kejayaan ni bangso i, gabe mandao do nasida secara partondion sian Jahowa. Dibahen nasida go ganaganaan na laho sombaonna jala dipelehon nasida do angka ianankhonna gabe pelean tu angka ganaganaan i. Alani i, disuru Debata si Jesaya mansoarahon tu tungatonga ni bangsi Juda asa dipauba nasida rohana be jala ditadingkon angka pangalaho namaralo tu hata ni Jahowa, asa malua nasida sian panguhuman. Hajahaton ni bangso i dipatudos do tu hajahaton ni halak Sodom dohot Gumora. Huta Sodom nang Gumora ima huta naniripashon ni Jahowa  marhitehite udan barerang dohot api ala hajahaton ni bangso i. Marnida hajahaton ni bangso Juda nang angka bangso nahumaliangsa, dipatudos si Jesaya do nasida tu Partogi ni Sodom dohot bangso Gumora asa dirajumi angka bangso i balga ni dosana di adopan ni Debata. Hata on didok ala angka partogi/ pemimpin nang dohot angka pertogi ni parugamoon pe nunga menguluhon bangso i mardalan di haholomon na gok dosa, jala bangso i didok bangso Gumora ala mangoloi nasida di angka ulaon namaralo tu Jahowa. Marhitehite hata nang tudos-tudos na pinasahat ni si Jesaya i nian adong ma hamubaon di nasida.
Toho dipasahat nasida do angka pelean sipanganon dohot daupa tu adopan ni Jahowa, alai  ianggo so adong do hamubaon ni roha dohot parange, ndang marlapatan i di Ibana. Ai ndada pelean i na rumingkot di Jahowa, alai roha na pasahathon pelean i do. Naeng ma nian ganup pelean i dipasahat songon tanda ni pangarajumion ni bangso i dohot tanda mauliate ni nasida taringot tu angka pasupasu naung jinalona sian Jahowa. Laos i ma dalan ni nasida lam pasolhot dirina tu Jahowa huhut mangulahon angka napinatikhonNa i. Asa unang gabe rutinitas dohot formalitas sambing naniula ni nasida i. Molo disomba Jahowa alai dipatupa ganaganaan laho sombaonna, hajahaton bolon do i diadopan ni Jahowa. Ido umbahen di dok, “Unang be datdati hamu mamboan pelean sipanganon so marniula, daupa hinabiashon ni rohangku…….. Dihagigihon rohangku do angka poltak ni bulan dohot angka tingki pararirayaonmuna”. Hata na pinasahat ni si Jesaya on, ringkot tong rimanganta. Peleanta nang dohot panombaonta tu Jahowa, sian pangarajumion na sintong do manang na holan hasomalon sambing.?

2.      Hamubaon dohot Haimbaruon do Dihalomohon Debata (ay. 15 – 18)
Dirajumi bangso Juda nang bangso Israel do ia pelean napinasahat nai tu Jahowa gabe pasonang rohaNa atik pe mangolu nasida di bagasan dosa. Sai dipingkir nasida do gabe sesa dosa ni nasida i molo nunga dilehon nasida pelean na gumodang sian angka na asing. Dipatudos nasida  Tuhan i songon angka panggonggomi na adong di hatiha i na olo manjalo angka ragam ni suap/ sogokan na tuk palua nisida sian ragam ni uhum. Dirimpu nasida do molo nunga dipelehon peleanna tu Tuhan i, tatapon ni Jahowa ma nasida molo dipaherbang nasida tanganna menomba Ibana, manang gabe alusan ni Tuhan i angka tangiang pangidoan ni nasida i molo martangiang nasida tu Ibana. Dang holan pelean nai na so dijalo Jahowa, alai haroro ni nasida pe tu bagas joro i ndang be dihalomohon Jahowa. Molo ro jolma tu bagas joro, na laho marsomba tu Tuhan i do, pasolhot dirina tu Tuhan, huhut manopoti angka dosana laos mengkirim asa dapot angka las ni roha na sian Tuhan i. Alai dang songoni ianggo bangsoNa i. Dibahen i, marhitehite hata na pinasahat ni panurirang Jesaya, tangkas didok, “Nang dipaherbang hamu tanganmuna, padaoonku do matangku maradophon hamu; jala nang dijotjoti hamu martangiang, ndang tagamon tangihononku hamu; ai gok mudar do tanganmuna i”. Dia ma lapatanna sai martangiangi jolma i, ianggo parangena so suman diadopan ni Tuhan i. Dia ma lapatanna molo sai marsombai jolma i tu Tuhan i ianggo sai marsomba tu ganaganaan jala ulaonna manggosa angka na gale, mamunu manang memelehon ianakhonna tu angka ganaganaan i.
Didok Jahowa pe hata ondeng, ndada na gabe so holong rohaNa tu bangso i manang na gabe rimpashononna nasida saluhut. Alai asa marningot do nasida di huaso nang habalgaon ni Debata, jala asa mulak nasida marhaporusan tu Ibana. Alani i, marhitehite panurirang Jesaya, didok Jahowa do asa dipauba ganup bangso i ma nian pangalahona be. Andorang so ro uhuman i, dilumbahon di Jesaya do tu nasida asa marhamubaon ni roha ma nasida. Diburi jala dipaias ma dirina be sian hadosaonna, dipasohot ma dirina sian angka hajahaton nasailaon. Diguruhon jala diulahon ma angka na denggan, dipintori  ma uhum dibagasan hasintongan, diondingi ma angka na so marama nang angka na mabalu. Molo nunga adong haimbaruon na sisongoni, tama ma ro  nasida tu adopan ni Jahowa. Diangka jolma na sisongoni, tangkas do baga-baga ni Jahowa, “Tung sura rara dosamuna songon abit bunga dapdap, * bontar do bahenonku songon itak; nang pe rara songon abit hasumba, gabe songon hapas do muse.” Ima uli ni bagabaga ni Jahowa tu jolma i. Nang pe dibagasan dosa hian jolma i mangolu, alai molo adong haradeon ni roha laho muba jala mulak tu dalan ni Jahowa, ido na gabe dapotan tumpal hangoluan i. Alai ringkot botoonta, ianggo hamubaon i ndada gabe boi parmeam-meamon. Hamubaon ima sada haputusan manang komitmen na togu sian jolma i tu Tuhan. Dang dihalomohon Tuhan i jolma na munggil-unggil di hatana na mandok muba, alai  dang sadia leleng mulak muse tu pangalaho na jat i.

III.             Sihangoluhononhon
Marhitehite turpuk on digombarhon do tu hita songon dia rumang ni parngoluon nang pangalaho ni bangso na pinillit ni Jahowa i. Sasintongna nian, ingkon boi ma nasida maniop gomos identitas ni nasida songon bangso na spesial  di adopan ni Debata. Mangolu jala mangula ma nian nasida di bagasan hasintongan jala gabe sitiruon ma nasida tu angka bangso naasing. Alai hinorhon ni angka arta portibi naung singkop dijalo nasida, tubu ma haginjangon ni roha. Arta i gabe mambaen nasida lam dao sian Tuhan, jala dipangke nasida mambaen muruk Tuhan i. Diulahon pe angka pamujion jala dipasahat angka pelean, alai ndada sian roha na ias manang sian haundukon ni roha. Disomba nasida Tuhan, alai dipajongjong nasida ganaganaan jala dipelehon angka ianakhonna tu ganaganaan i na mambaen tubu rimas ni Jahowa. Jala ala ni pangalaho ni bangso i gabe tartaban nasida jala diae nasida ma porsuk ni ngolu ala manimbil sian dalan ni Jahowa.
Nang hita pe angka halak Kristen. Tung mansai spesial do hita di Tuhan i, umbahen na ditobus hita sian hadosaonta marhitehite AnakNa Tuhan Jesus Kristus. Alai songon bangso Juda, hita pe jotjot do gagal maniop jala manghangoluhon identitasna songon halak Kristen naung pinalua ni Tuhan i sian dosa. Toho do nian hita Kristen, alai godang dope dang siihut Kristus. Baliksa, siihot lomona be dope. Ro do nian tu bagas joro i marsaor jala pasahathon peleanna, alai di luar ni joro i, pangalahona dang suman halak Kristen. Manipu, korupsi, margabus, pahata-hata dongan, nang lan pangalaho na so ture di ula dingoluna. Godang dope hita marungkil martangiang asa dipatudu Tuhan nian angka jampahan na lomak nang angka pancarian, alai dung dapot i, laos ima na gabe alasan dang ro be tu bagas joro i. Jotjot kesibukan nang parkarejoan gabe sidalian dang marsaor dohot angka lembaga ni huria, partagiangan nang parmingguan.

Marihite turpuk on tangkas dipaingot hita, molo nunga dipasahat Jahowa pasu-pasuNa tu hita, tapangke mai gabe hasangapon di goarNa jala lam manontong ma tapasolhot dirinta tu Ibana. Unang ma jolo ro uhuman asa adong panolsolion  di hita. Tapauba ma rohanta nang parulanaanta. Molo tung saleleng on mangolu hita di bagasan dosa, tapaimbaru ma ngolunta. Taburi ma dirinta marhite asi nang hata ni Debata asa ias hita jala tama ro tu joloNai pasahathon pangidoanta nang peleanta. Tangkas didok tu bangso Juda nang tu hita, “Tung sura rara dosamuna songon abit bunga dapdap, * bontar do bahenonku songon itak; nang pe rara songon abit hasumba, gabe songon hapas do muse.” Molo tu bangso i dipatupa Debata hasesaan ni dosa, lam ma tu hita.? Antong asa tama hita di adopan ni Tuhan i, tapaimbaru ma dirinta. Gabe sitiruon ma hita nang di ganup jolma na humaliang hita. Ima na gabe peleanta di adopan ni Debata. Jala sian Debata ma gogo dohot bisuk di hita laho paubahon ngolunta. Amen.

1 komentar: